Mide nasıl hasta olur

Gastrit, midenin iç yüzündeki zarın iltihaplanması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır. Mide iltihabı veya mide nezlesi de denir.

Hazırlayıcı nedenler: Ağır yemekler, fazla kuru veya sert yiyecekler, hamur işleri, tatlılar, acı ve baharatlı yiyecekler, alkol, fazla miktarda çay ve kahve içmek, sigara kullanmak, yemek saatlerinin düzensiz olması, çabuk çabuk ve çiğnemeden yemek, fazla ilaç kullanmak, ateşli hastalıklar, karaciğer veya safra kesesi hastalıkları, kalp hastalıkları veya romatizmadır.
Tedaviye başlamadan önce hastalığın nedenini tespit etmek gerekir.

Belirtileri: Mide ağrısı, bulantı veya kusma, baş ağrısı, iştahsızlık, aniden çıkan ateş, baş dönmesi, dilde beyaz pas ve yorgunluk görülür. Midenin üzerine bastırılınca da ağrı hissedilir. Bu belirtiler özellikle ilkbahar ve sonbahar aylarında artar.

Tedavisi: Perhiz ve istirahat şarttır. Hastalığı doğuran nedenler ortadan kaldırılır. Hafif yiyecekler yenir. Aspirin gibi ilaçlar kullanılmaz. Yemekler, yavaş yavaş ve çok çiğnenerek yenir.

Bu özet ile kendi şikâyetlerinizin temel ilişkilerini daha iyi tanımanızı ve ortaya çıkabilecek belirtileri hafifletebilmenizde sizlere yardımcı olmayı amaçlıyoruz. Midenin görevleri hakkında yazılan bu kısa giriş, uygun beslenmenin neden faydalı olacağını size anlatacaktır. Burada bulacağınız pratik öneriler ve uyarlamalar ise günlük yaşamınızı kolaylaştıracaktır.

MİDE – BİR SİNDİRİM ORGANI

Besinler ağızda dişler vasıtasıyla mekanik olarak parçalanıp, tükürükle yumuşatıldıktan sonra, midede çeşitli olaylar gerçekleşir. Burada yemekler daha da karıştırılır, protein sindirimi başlar ve en son olarak oluşan bu besin püresi itilerek bağırsağa geçirilir. Midenin salgı bezleri her gün su, hidroklorik asit, proteinleri parçalayan enzimler ve kaba bir mukus’ten müteşekkil, ortalama 1.5 litre kadar mide özsuyu üretir. Midenin asidi sayesinde besinlerle alınan mikroplar kısmen öldürülür.

Ayrıca mide mukozası B12 vitaminini besinlerden alabilmek için gerekli olan ve intrensek faktör adı verilen bir madde daha üretir. B12 vitamini, kan yapımında da önemli görevleri olan bir vitamindir.

Mide suyu ihtiyaç duyulduğu zaman salgılanır. Mide suyunun üretimi ve salgılanması tat ve koku duyuları, vejetatif sinir sistemi ve hormonlar aracılığı ile idare edilir. Heyecan, stres ve kızgınlık mideyi etkiler. “Midesine vurmak” veya “midesine oturmak” deyimleri boşuna değildir. Mide duyarlı ve çok fonksiyonlu bir “sindirim ön işlemcisi”dir. Midenin fonksiyonları kısıtlandığı zaman, daha sonra devreye giren sindirim organlarının yükü artar, çünkü onlar midenin tüm görevlerini üstlenemezler.

MİDE NASIL HASTA OLUR?

Midenin iç yüzeyi, bu organın kendi kendini sindirmesini önleyen koruyucu bir mukoza tabakası ile kaplıdır. Sürekli olarak rahatsız eden ve artmış bir hidroklorik asit üretimine yol açan etkenler, mukoza tabakasına zarar verebilirler. Bu aşamayı, akut iltihaplanma ya da nedenler ortadan kaldırılmadığında ise kronik iltihaplanma takip eder. Akut bir mide mukozası iltihabı bozuk yiyecekler, çeşitli ilaçlar (aspirin örneğinde olduğu gibi salisilik asit içeren ağrı kesiciler, kortizon), alkol veya diğer hastalıkların ya da yaralanmaların sonucunda ortaya çıkabilir. Mide iltihabı kendini, karnın üst kısmında belirsiz bir rahatsızlık hissi veya bulantı ve kusma ile gösterir.

Belli ilaçların uzun süreli olarak kullanılması zorunlu olduğunda ve stres, sigara, yanlış beslenme veya diğer etkenler gibi başka faktörler de olaya eklendiğinde iltihap kronikleşebilir. Bunun sonucunda mide mukozası görevlerini yerine getiremeyecek derecede büzüşür.

Mide mukozasının iltihabı, Helicobacter pylori bakterisine de bağlı olabilir. Bu mikrop birçok yiyeceğin üzerinde bulunabilir. Akut olarak ortaya çıkan ve “beklenmedik bir seyahat anısı” olan Helicobacter pylori, yalnızca midenin asit ortamına dayanıklı olmakla kalmaz, aynı zamanda midenin asit üretimini sürekli uyararak mide mukozasını kesintisiz olarak tahrişe maruz bırakır. Başka sebepleri de olan mide ülserinin oluşumunda da, bu bakterinin etkisi vardır.

Sindirim ile ilgili daha kapsamlı bilgi için “Hayatı Keşfet, Detoksu Keşfet, Duygusal Beyin Bağırsak, Güzel Mutlu Sağlıklı ve 100 Yıl Yaşamak Mümkün” adlı kitaplarıma bakmanızı öneriyorum.

Bir sonraki yazımda “Gastrit’te doğru Beslenme” konusuna değineceğim.

Hüseyin Nazlıkul

Odatv.com