Kabızlığın 7 sebebi

Konstipasyon veya diğer bir adıyla kabızlık terimi hastalar tarafından dışkılama sıklığının azlığı, yetersiz dışkılama, aşırı sert dışkı veya perianal hastalıkların sonucu gelişen dışkılama bozukluğu için kullanılır. Sağlıklı insanlarda dışkılama sıklığı günde üç kezden haftada üç keze kadar değişkenlik gösterdiği için konstipasyonun dışkılama sıklığından ziyade bireyin önceki dışkılama alışkanlığından sapmalar olması yönünde değerlendirilmesi daha anlamlı olur.

Kronik kabızlık batı toplumlarında yaygındır, toplumun yaklaşık %10’u düzenli olarak laksatif kullanmaktadır. Kronik kabızlığı olan hastaların çoğunda rektumda büyük, kuru gaita kitlesinin birikmesi, başlangıç defekasyon yetersizliği veya gelen dışkılama uyarısını ihmal etme ya da erteleme alışkanlığı vardır. Bu dışkılama ihtiyacının istemli olarak baskılanması, çocukluk çağında veya yaşamın daha geç dönemlerinde ortaya çıkar. Bunun nedeni çoğu kez rahat olmayan tuvalet ortamı, yoğun iş temposu veya yatağa bağlı olmayı gerektiren durumlardır.

KADINLARDA DAHA SIK GÖRÜLÜYOR

Konstipasyon kadınlarda daha sık görülür, bu da kadınların özellikle dış ortamda yani evleri dışında tuvalete gitme konusunda daha titiz olmalarından kaynaklanmaktadır. Feçes ile rektumun sürekli distansiyonu kronikleşirse, kişinin rektumdaki dolgunluğun farkına varma hassasiyeti azaltmaya başlar. İlerleyici bağırsak hareketleri daha zorlaşır, oluşan hemoroidler ve fistüller dışkılamayı iyice zorlaştırır ve defekasyon baskılanmaya başlar. Hasta bu zor durumdan kurtulmak için laksatif ve lavman kullanmaya başlar, spontan dışkılama gerçekleşememeye başlar ve hasta bu ilaçlara bağımlı hale gelir.

Konstipasyon sebepleri:

1. Fonksiyonel nedenler: Liften fakir diyet alışkanlığı, yetersiz su tüketimi, düzensiz dışkılama alışkanlığı

2. Kolon hastalıkları: Obstrüktif lezyonlar (tümör, striktür gibi), Hirsprung hastalığı ve kolajen-vasküler hastalıklar (örneğin skleroderma)

3. Rektum hastalıkları: Striktür (ülseratif kolit, cerrahi sonrası), ağrılı lezyonlar (fissür, apse), rektal mukoza prolapsusu, rektosel, rektal invajinasyon

4. Nörolojik hastalıklar: Spinal kord yaralanması, Parkinson hastalığı, Hirschsprung hastalığı, Chagas hastalığı, serebral tümörler, serebrovasküler olaylar

5. Metabolik ve endokrin hastalıklar: Porfiri, hipotiroidizm, hirperkalsemi, feokromasitoma, üremi, diyabetik nöropati.

6. Psikiyatrik hastalıklar

7. İlaçlar: Analjezikler, Antiasidler, antikolinerjekler, antikonvülzanlar, antidepresanlar, bizmut tozları, demir preparatları, ağır metal zehirlenmeleri, parkinson hastalığında kullanılan ilaçlar vd.

Bir sonraki yazımda ‘’kabızlığın nedenleri ve tedavisi’’ konusuna değineceğim.

Prof. Dr. Hüseyin Nazlıkul

Odatv.com