Asidozda temel diyet için ipuçları

Dr. Hüseyin Nazlıkul yazdı...

Alkali bir diyet, vücuttaki fazla asidin dengelenmesine yardımcı olur. Bu önemlidir çünkü asidoz organizmayı strese sokabilir ve ciddi hastalıklara neden olabilir. Dengeli bir diyet planının nasıl oluşturulduğunu ve hangi alkali gıdaların tercih edilmesi gerektiğini açıklayacağız.

1. Bilinçli Beslenin

Temel olarak alkali bir diyet belirli yiyeceklerden tamamen vazgeçmekle değil, bilinçli olarak beslenme planını oluşturmakla ilgilidir. Diyette istenen değişiklik genellikle hayal kırıklığına neden olan ve yo-yo etkisine neden olan bir diyetle aynı değildir.

Aksine vücut yeni koşullara alışır ve tatlılar veya bazı sağlıksız yiyecekler için istek azalır. Ek olarak mide ve bağırsaklar, yeme alışkanlıklarında kademeli bir değişiklikle daha az yük altında kalır. Aniden alkali diyete geçiş yapan kişiler, ilk birkaç gün ishalden etkilenebilir.

2. Alkali Diyet İçin Doğru İçecekler Tercih Edin

Asitleri vücuttan temizlemek için düzenli olarak çok miktarda sıvıya ihtiyaç vardır. Sağlıklı bir yetişkin günde yaklaşık 2 litre su içmelidir. Böylece organlar iyi yıkanır ve dokularda yeterli sıvı bulunur.

Bununla birlikte, her içecek asitleri vücuttan uzaklaştırmak için uygun değildir.

Vital su, temel sıvı olmalıdır. Sade su içmeyi çok sıkıcı bulursanız limon suyu veya bir parça zencefil ile tatlandırabilirsiniz.

Şekersiz bitki çaylarına alkali beslenmede izin verilir. Avantajları, vücudu mineraller, eser elementler ve vitaminlerle zenginleştirmeleridir. Örneğin, ısırgan otu ve tarla atkuyruğu, değerli bileşenlerin karışımına sahip olan ve aynı zamanda organizmayı asitten arındıran yerli şifalı bitkiler arasındadır.

Yeşil çay, kafeinin eşdeğeri olan aktif bileşen tenini içermesine rağmen sağlığı geliştiren bileşenler açısından birincil öneme sahiptir. Bu nedenle yeşil çay, alkali bir diyette kullanılabilir. Siyah çay, kahve ve sütlü içecekler aşırı tüketilme­melidir. Mümkünse şekerli içeceklerden kaçınılmalıdır.

Doğal olan saf meyve suları bol miktarda madensuyu ile karıştırılabilir ve diyeti zenginleştirebilir.

3. Bolca Sebze, Ot ve Meyve Yiyin

Bir kişi beslenme planını piramit olarak hayal ederse sebzeler, otlar, filizler ve salatalar piramidin alt seviyesindedir. Oysaki bitkisel kaynaklar her öğünün temelini oluşturmalıdır. Yemekler arasında bile kısıtlama olmadan tüketilebilirler. Özellikle mantar, nötrleştirici özelliğiyle önerilir ancak diğer sebzelere de izin verilir.

Besin ne kadar taze olursa içerdiği hayati bileşenler de daha fazladır. Ayrıca yüksek lif içerikleriyle sindirimin gelişmesine katkıda bulunurlar. Bu da vücudu, asitleri ve atık ürünleri olabildiğince çabuk uzaklaştırmaya teşvik eder.

Baklagiller, alkali bir diyette kabul edilebilir. Bazıları asidik olsa da filizlendiril­mesi ve liften zengin oluşu vücutta tolere edilmesini sağlar. Yüksek protein içeriği nedeniyle sağlıklı kalori kaynağıdırlar ve mutfakta az kullanılması gereken et için iyi alternatiflerdir.

Tüm mutfak bitkileri, alkali olarak sınıflandırılır. Birçok öğüne son dokunuşu sağlarlar ve sağlığı teşvik eden aktif bileşenler içerdikleri için sağlıklıdırlar.

Meyve ve kuru meyve de alkali diyetin parçasıdır. Bununla birlikte früktoz içerdikleri için büyük porsiyonlarda meyve tüketiminin kilo alımına sebep olabi­leceğine dikkat edilmelidir.

4. Doğru Karbonhidratları Seçin

Vücut, karbonhidrat olmadan faaliyetlerine devam edemez. Karbonhidratları ölçülü olarak kullanmak ve uygun kaynaklardan elde etmek önemlidir. Kepekli ürünler, vücuda lif sağladığı ve uzun süre tok tuttuğu için alkali bir diyetin önemli kısmıdır.

Yemeklerin temelini oluşturan karbonhidratlar ve sebzeler garnitür olarak ser­vis edilirken bugünlerde bu görüş değişti. Temel kural, 100 gram kepekli ekmekte­ki asitler 400 gram sebze ile nötralize edilebilir. Bu nedenle karbonhidratlar alkali bir diyette kısıtlı olarak kullanılır.

5. Yağlı Tohumlardan Gelen Yüksek Kaliteli Yağları Kullanın

Hayvansal yağlar yerine bitkisel yağlar alkali diyette özel bir rol oynar. Bitkisel yağlar kuruyemişlerden ve tohumlardan elde edilebilir. Örneğin; kestane, organik hindistancevizi ve fındık. Kabak çekirdeği ve ketentohumu asidik olarak sınıflan­dırılır. Bununla birlikte alkali diyet yaparken bu besinleri terk etmeniz gerekmez. Az miktarda kullanmak ve doğal hallerinde tüketmek önemlidir. Kavrulmuş veya tuzlanmış yağlı tohumlar uygun değildir.

6. Kahvaltılık Tahıllara Dikkat Edin

Yemeye hazır müsli, mısır ve tahıl gevreği sağlığı geliştirici olarak birçok var­yasyonda sunulmaktadır. Ancak bu ürünlerin nasıl bir araya getirildiklerine dik­kat etmelisiniz. Genellikle lezzeti artırmak için katkı maddeleri ile zenginleştirilir­ler. Öte yandan çok fazla şeker içerirler. Bu nedenle kendi kahvaltılık gevreğinizi hazırlamanız tavsiye edilir. Karabuğday irmiği, nötr gıdalar arasındadır. Şişirilmiş pirinç, buğday veya mısır asidik gıdalardır. Stevia veya bal şeker alternatifi olarak kullanılabilir, aynı zamanda sağlığı geliştiren aktif bileşenleri içerirler.

7. Kek ve Turtaları Azaltın

Kahve yanında kek ve turtaya kim hayır diyebilir? Alkali bir diyetle bile tüm bunları hayatınızdan çıkarmanız gerekse de tercih edilecekse de doğru çeşitleri seçmek önemlidir. Kruvasanlar ve şerbetli tatlıların alkali bir diyette yeri yoktur. Kepekli bisküvi, bazen çay veya kahveye küçük ilave olarak uygundur.

8. Alkolden Uzak Durun

Alkolden uzak duranlar, sağlıklarını korurlar. Alkolü tamamen hayatlarından çıkarmak istemeyenler en azından aşırı asit oluşturan içeceklerden kaçınmalıdır.

9. Sosları Kendiniz Hazırlayın

Soslar genellikle rafine ürünlerde bulunur. Paketli ürünler tüketilmemelidir. Kendi soslarınızı yapmak ve malzemeleri dikkatlice seçmek daha sağlıklıdır. Hol­landa sosu, otlu kremalı sos ve peynir kremalı sos asit oluşturur. Bunlar yerine kendiniz zararsız alternatifler hazırlayabilirsiniz. Baharatlar, hardal, meyve sirkesi ve domates salçası da alkali diyetlerde kullanılabilir ve lezzeti artırırlar. Az yağlı doğal yoğurt da sosları kalınlaştırmak için tavsiye edilir.

Bu konuda ve benzer konularda daha fazla bilgi edinmek için “Antienflamatuar Beslenme Rehberi’’ kitabımdan faydalanabilirsiniz.

Hüseyin Nazlıkul

Odatv.com