Bağırsaklarınız Huzursuz Olabilir Mi?
Kalın bağırsağı etkileyen tanısı zor konulan FONKSİYONEL bir sindirim bozukluğudur. ''Sinirsel kolit'' ''İrritabl Bağırsak Sendromu'' veya ''Spastik Kolit''de denir.16-10-2023 14:58
45 yaş altı kadınlarda daha sık gözlenir. Bu sendrom tüm dünyada görülebilmektedir. Çok sık görülmesine rağmen kişiler tarafından normal kabul edildiğinden dolayı doktora gitme oranı düşüktür. Kanser ve iltihabi bağırsak hastalıkları (Ülseratif Kolit, Crohn Hastalığı) gibi ciddi rahatsızlıklara yol açmamakla beraber kişinin yaşam kalitesini ciddi anlamda bozmaktadır.
- Karında kramp ve ağrı; genellikle yemeklerden sonra görülür, künt bir ağrıdır
- Aşırı gaz ve şişkinlik; bağırsaklardan gün boyu gürültülü ses gelir, giysilerle birlikte sıkışıklık hissedilir
- Dışkılama sayısı değişir, ishal-kabızlık atakları görülür; en sık görülen semptomdur
- Sık dışkılama ihtiyacı ve tam boşaltamama hissi
- Mukuslu dışkı; bağırsakta uzun süre kalan dışkı mukozanın fazla salınımına sebep olur
- Devamlı şişkin bir karın
- Yemek yedikten sonra veya stresli durumlarda semptomların artması ve dışkılama ile semptomların azalması
- Yorgunluk, halsizlik
- Sık idrara çıkma
Genelde şikayetler kişilerde besin alımını takiben ortaya çıkar. Yapılan çalışmalar; alınan besinlerin içindeki katkı maddelerinin kimyasal etkilerinin bağırsakta geçirgenliği arttırmasıyla ve bağırsak içi gaz oluşumuna neden olmasıyla bu durumun ortaya çıktığını göstermiştir.
Kişiler günlük ve sosyal yaşamlarını devam ettirmekte sıkıntı yaşarlar. İşe ve okula devam etmekte ve sosyal ortamlara katılmakta zorlanırlar. Gelişmiş ülkelerde daha sık görülmesinin nedeni ise kişinin eğitim seviyesi arttıkça doktor başvurunun artmasıdır.
Neden olur?
- Bağırsaklarımızda iyi ve kötü bakteriler bir denge halindedir ve bağırsaktaki bakteri dengesi değiştiğinde flora bozulmaktadır. Mikroorganizmaların bu dengesini; bir bakteri veya virüsün sebep olduğu gastroenterit veya mantar enfeksiyonu bozabilmektedir. Sindirime yardımcı olan bakteriler azalırken gaz oluşumuna sebep olan bakteriler artar.
- Bağırsak geçirgenliğinin artması
- Bağırsak motilite bozukluğu
- Fazla ve gereksiz ilaç kullanımı
- Yanlış beslenme
- Besinlere karşı intolerans ve hassasiyet
- Hormonal bozukluklar
- Genetik yatkınlık
- Mevsimsel değişiklikler
- Stres ve psikosomatik bozukluklar; Otonom sinir sistemimizi bozar, bu durum da bağırsak hareketlerimizi olumsuz etkiler. Bir sınava girerken veya bir iş görüşmesi öncesi çoğu kişi karın ağrısı yaşar. Hastaların % 85'inde psikolojik faktörler gastrointestinal yakınmalar başlamadan önce ya da eş zamanlı olarak ortaya çıkar. Genelde mutsuz evlilik, eşten boşanma, çocuklara bağlı anksiyete, sevilen bir yakının kaybı, günlük olağan streslerden kaynaklanan endişeler gibi psikososyal faktörler sorumludur. Huzursuz bağırsak sendromu ile depresyon, anksiyete ve panik atak arasında güçlü bir ilişki tanımlanmıştır.
Nasıl teşhis edilir?
Hastanın tıbbi öyküsü alındıktan, fizik muayenesi ve laboratuvar testleri yapıldıktan ve daha ciddi organik hastalıklar dışlandıktan sonra tanı konur.
Hangi önlemleri alalım?
Hastaları tedavi etmekteki amacımız kişinin yaşam kalitesini düzeltmek ve günlük yaşamlarını sürdürmelerini sağlamaktır.
- Stresinizi azaltın: Kişi rahat ise bağırsakları da rahattır. En önemli tetikleyici STRES’tir... Kendinize hobiler edinin, yoga ve meditasyon yapın, düzenli spor yapın, karın bölgeniz de dahil masaj yaptırın, hayvan besleyin, bitki yetiştirin ve gerekli durumlarda psikolojik destek alın.
- Beslenmenizi düzenleyin ve öğünlerde az yiyin. Gerekirse bir günlük sağlık orucu deneyin.
- Çok yağlı, kızarmış ve tütsülenmiş gıdalardan, histamin salınımını arttırabilecek yiyeceklerden, (salam, sosis, sucuk, kuruyemişler, çikolata, konserve gıdalar, domates ve mayalı gıdalar) katkı maddesi içeren paketli gıdalardan ve içeceklerden uzak durun.
- Beslenme saatlerinizi düzenleyin .
- Güne kahvaltınızı yaparak başlayın.
- Yüksek lifli besinler tüketin (keten tohumu, elma, incir, armut, mercimek, nohut, lahana, kereviz).
- Bol miktarda buharda pişirilmiş sebze tüketin.
- Gaz yapıcı besinlerden (fasülye, bezelye ve nohut gibi baklagiller), gazlı içeceklerden, alkol ve kafeinden uzak durun.
- Her lokmayı uzun uzun çiğneyin.
- Kötü alışkanlıklarınızdan kurtulun (sigara ve alkol gibi).
- Bol su için; kabızık ve ishalde kaybedilen sıvıyı yerine koymak için kilogram başına en az 40 ml su için.
- Hassasiyet ve intolerans gösterdiğiniz, şişkinliğe ve hazımsızlığa neden olan besinleri belirlemek için ya test yaptırarak ya da eliminasyon diyeti ile besinleri belirleyerek bu besinleri hayatınızdan çıkarın (gluten, şeker, meyve, süt, yumurta, narenciye, kabuklu deniz ürünleri, soğan, sorbitol içeren tatlandırıcılar gibi). Bu hassasiyet kişiye göre değişmekle beraber hastalığınızın başından beri sizi rahatsız eden bu yiyecekleri belirleyin.
- Gerekli hallerde D vitamini takviyesi alın.
- Egzersiz yapın; yürüyüş, hafif koşular, yüzme, pilates...Egzersizin stresi de azalttığı kanıtlanmıştır.
- Ev yapımı yoğurt tüketin.
- Ağrınız olduğunda sıcak ve nemli üst karın kompresleri uygulayın.
- Karın masajı yapın; göbek çevresinde saat yönünde dairesel hareketlerle nazik bir karın masajı bağırsaklar üzerinde faydalı bir etkiye sahiptir.
- Bitkisel desteklerden faydalanın; papatya çiçeği, nane yaprağı, zerdeçal, sarı kantaron, kırlangıçotu gibi bitkileri içeren tablet veya kapsüller alınabilinir.
- Doktorunuza danışarak size uygun olan probiyotiklerden, prebiyotiklerden ve laksatiflerden destek alın.
- Regülasyon metodu olan Nöralterapi tedavisi ile enterik sistemin düzenlenmesi sağlanır, ortomolekelüler tıp yaklaşımı ile de eksik minerel, enzim ve eser elementler yerine konur. Bu tedavi metodlarından da faydalanılabilinir.