Karaciğere zarar veren yiyecekler... Nasıl korunmalı

Dr. Hüseyin Nazlıkul yazdı

Karaciğer, vücudun “detoksifikasyon merkezidir”. Önemli bir metabolik or­gan olarak yağın sindiriminde safrayı destekler ve kan şekeri seviyelerini düzenle­meye yardımcı olur.

Yüksek yağlı yiyecekler, alkol ve virüsler karaciğere çok fazla zarar verir. Vü­cuttaki toksinlere karşı sürekli mücadele zamanla karaciğeri yorar. Hastalığa du­yarlı hale gelir. Bu durum uzun süre fark edilmezse karaciğer hasar görür.

Yüksek performanslı bir fabrika gibi karaciğer de sağlığımız için çalışır. Vü­cuttaki besinleri toplar, tehlikeli toksinleri kandan filtreler ve sindirim için safra üretir. Karaciğer ayrıca hormon dengemizden de sorumludur. Normalde hiçbir şey detoksifikasyon merkezimizi hızlı bir şekilde etkisiz hale getirmez – karaciğer oldukça sağlamdır ve zorlanmadan hızlı bir şekilde iyileşir. Örneğin, kazada bir kısmı zarar görürse yaklaşık 2.000 gram ağırlığındaki organın diğer yarısı tümişlevini devralabilir ve hatta zamanla tekrar büyüyebilir. Bununla birlikte karaci­ğerin kendini iyileştirme gücü de sınırlıdır.

Karaciğer hastalığının ilk belirtileri: Yorgunluk ve performans kaybı

Gün boyunca sık sık şiddetli yorgunluk yaşayan ve performansında düşüş fark eden herkesin karaciğer değerlerini kontrol ettirmesi gerekir. Her ikisi de siroz veya yağlı karaciğer gibi karaciğer hastalıklarının ilk belirtileri olabilir, çünkü ye­terli toksin filtrelenemez.

Yüzdeki ince kanamalar, hızla ortaya çıkan çürükler, kaşıntı, iştahsızlık, ani ve büyük kilo değişiklikleri veya sağ üst karın bölgesinde basınç hissi de karaciğer hastalığının sinyali olabilir.

Karaciğer hastalığının başka bir belirtisi: Sarımsı cilt

Birçok kişinin bildiği gibi sarımsı cilt ve gözler genellikle karaciğer hastalığının ilk belirtileridir. Bu kan hücrelerinin kırmızı pigmentinden üretilen ve normal olarak atılan bilirubinden kaynaklanmaktadır. Karaciğer düzgün çalışmıyorsa bi­lirubin vücutta birikir. İlkönce gözlerde birikir ve daha sonra seviye normalden iki kat daha yüksek olduğunda ciltte de birikir. Artan bilirubin seviyeleri ayrıca vücutta kaşıntıya neden olur.

Karaciğer hastalığından şüpheleniliyorsa kan testi yaptırılmalıdır

Karaciğer hastalığından şüpheleniyorsanız; kan testi yaptırmalısınız. Bu kan testinde bilirubin içeriğine ve karaciğer enzimlerine bakılacaktır. Yüksek değerler hastalık göstergesidir. Ultrason muayenesi, bioscan, ReviQuant ile doktor karaci­ğerin etkilenip etkilenmediğini ve ne kadar etkilendiğini görebilir.

Karaciğerin tüm fonksiyonlarını korumak sağlıklı bir diyete bağlıdır

Bu özellikle karaciğer yağlanması, hepatit ve karaciğer sirozu gibi karaciğer hastalıkları için geçerlidir. Aşırı kilonun azaltılması ve alkolden uzak kalmak, te­davinin temelidir. Meyve, sebze ve tam tahıllı ürünler açısından zengin bir diyet, karaciğer sağlığını korur. Öte yandan düşük kalorili sıkı bir diyetten kaçınılmalı­dır. Tek taraflı, düşük kalorili bir diyet, karaciğer hastalıklarında sıklıkla görülen eksiklik belirtilerini artırır.

Bu konuda ve benzer konularda daha fazla bilgi edinmek için “Antienflamatuar Beslenme Rehberi’’ kitabımdan faydalanabilirsiniz.

Hüseyin Nazlıkul

Odatv.com