Romatizma ve doğru beslenme… Sağlıklı bir diyetle iltihap nasıl hafifletilir

Dr. Hüseyin Nazlıkul yazdı...

ROMATOİD ARTRİT VE DOĞRU BESLENME

Kısaca “romatizma” olarak adlandırılan romatoid artrit, eklemlerin, tendon kılıflarının veya bursaların iltihaplanmasıdır.

SAĞLIKLI BİR DİYETLE İLTİHABI HAFİFLETİN

Enflamatuar süreçler, arteriyel daralmadan diyabet ve romatizmaya kadar bir­çok hastalıkta rol oynar. Bilinen yaklaşık 80 otoimmün hastalığın neredeyse tama­mı kronik enflamasyona neden olur.

Tatlılar, buğday ve et enflamasyonu tetikler

Beslenme ve yaşam tarzı enflamasyonda belirleyici faktörlerdir. Fakat gene­tik yatkınlığı olan insanların da enflamatuar hastalıklara yakalanma riski fazladır.

Özellikle bazı gıdalar enflamasyonu tetikler: tatlılar, buğday ürünleri ve et. Ama burada suçlu olan tek başına enflamatuar besinler değil, bu besinleri aşırı miktar­da tüketmektir. Aynı zamanda antienflamatuar gıdaların diyetinizde olmaması da enflamasyon sürecinde rol oynar.

Romatoid artrit, otoimmün bir süreçtir: Kişinin bağışıklık sistemi, vücudun kendi dokusuna karşı savaş açar. Hastalık modern ilaçlarla tedavi edilmelidir. Ay­rıca antienflamatuar bir diyetle enflamasyon kontrol altına alınabilir, böylece ağrı ve sertlik hafifletilebilir.

BESLENME ÖNERİLERİ

Diyetin temeli sebzeler, kuruyemiş, kuru baklagil gibi bitkisel proteinler, ke­tentohumu, sızma zeytinyağı, buğday tohumu yağı gibi yüksek kaliteli bitkisel yağlar ve düşük şekerli meyve çeşitlerinden oluşmalıdır. Sebzelerdeki, baharatlardaki ve bitkilerdeki antioksidanlar, enflamatuar tetik­lenmeleri azaltabilir.

ALA, EPA ve DHA omega-3 yağ asitleri de antienflamatuar bir etkiye sahiptir. ALA, ketentohumu yağında; EPA ve DHA ise somon, ringa balığı ve uskumru gibi yağlı deniz balıklarında bulunur. Aynı zamanda EPA ve DHA, yosun yağı ve krill yağında da bulunabilir.

HANGİ GIDALAR ANTİENFLAMATUARDIR?

Biber, tarçın, zencefil gibi baharatlar ve otlar açısından zengin, bitki bazlı bir diyet, romatizmal eklem ağrısına karşı etkili bir ilaç olarak kabul edilir. Sebzelerde, meyvelerde ve sert kabuklu yemişlerde henüz araştırılmamış binlerce ikincil bitki bileşiği vardır. Bu besinler anti-enflamatuar bir etkiye sahiptir. Özellikle brokoli, ıspanak ve semizotunu da unutmamak gerekir. Baharatlar da uçucu yağlar içer­diklerinden ilaç gibidir. Zerdeçal, zencefil ve biberin osteoartrite karşı oldukça et­kili olduğu kanıtlanmıştır. Bitkisel yağlardaki ve soğuk su balıklarındaki omega-3 yağ asitleri, özellikle romatizmal hastalıklarda antienflamatuar bir etkiye sahiptir.

Haftada bir gün smoothielerle oruç günü yapılabilir: Kahvaltıda lor peyniri ve 2 bardak yeşil smoothie tercih edilebilir. Smoothieleri zenginleştirmek için 1 çay kaşığı buğday çimi tozu veya 1 çay kaşığı Matcha çay tozu ekleyebilirsiniz.

UZUN SÜRE ORUÇ TUTMAK SADECE TIBBİ GÖZETİM ALTINDA YAPILMALIDIR!

Birçok çalışma, oruç tutmanın romatoid artrit üzerindeki etkisini değerlendir­miştir. Oruç protokolleri çalışmalar arasında büyük farklılıklar göstermektedir ve ağrı, sabah sertliği ve iltihaplanma üzerinde faydalı bir etki gözlenmiştir, ancak bu etki geçicidir, çünkü gıdaya yeniden başlanması ile iltihaplanma tekrar eder.

Romatizmada genellikle B1, B6, E vitamini, magnezyum, bakır ve selenyum eksiklikleri görülür. Bu besin öğeleri yeşil çay, fındık, buğday tohumu, kepekli tahıllar, mercimek ve kajuda bulunur. Selenyum dengesini stabilize etmek için günde iki Brezilya cevizi yeterlidir, aşırı doz tüketmeyin.

BESLENME, MİKROBİYATA VE ROMATOİD ARTRİT

Diyet, bağışıklık sistemi ile yakından ilişkili olan bağırsak mikrobiyotasını cid­di şekilde etkiler. Bozulmuş bir mikrobiyota yani “disbiyozis”, bağırsak geçirgen­liğini ve otoimmünitenin gelişimini artırır. Diyet lifinden yoksun bırakılan Batı diyeti ayrıca disbiyozisin ve dolayısıyla proinflamatuar hücrelerin tetiklenmesine neden olmaktadır. Mikrobiyotanın spesifik probiyotikler ve lifler yoluyla modü­lasyonu umut verici bir strateji olabilir. Yakın zamanda yapılan randomize plase­bo kontrollü bir çalışma, Lactobacillus acidophilus, Lactobacillus casei ve Bifido­bacterium bifidum probiyotiklerinin lif takviyesi ile birlikte hastalık aktivitesini önemli ölçüde azaltabildiğini göstermiştir.

KENDİNİZİ SAĞLIKLI BESİNLERLE VE SPORLA DONATIN

Sebze, meyve, baharat, sağlıklı yağ, kuruyemiş ve şifalı otlardan zengin bir di­yetle beslenenler, yeterli miktarda ikincil bitki maddesini, omega-3 yağ asitlerini ve çinko gibi önemli mineralleri alacaktır.

Porsiyon boyutlarını kontrol ederek yiyecek ve içecek alımı ve günlük fiziksel aktivi­teyle normal vücut ağırlığını koruma hedeflenmelidir. Ayrıca düzenli egzersiz, romatiz­ma tedavisinde mutlaka gereklidir çünkü spor, her zaman enflamasyonu hafifletir!

Bu konuda ve benzer konularda daha fazla bilgi edinmek için “Antienflamatuar Beslenme Rehberi’’ kitabımdan faydalanabilirsiniz.

Hüseyin Nazlıkul

Odatv.com