Sağlıklı bir yaşam tarzı sürdürün

Dr. Hüseyin Nazlıkul yazdı...

Besin çeşitliliği açısından zengin bir diyet, zindelik ve sağlık için vazgeçilmez­dir, hastalıklar üzerinde iyileştirici etkiye sahiptir. Farklı besin öğelerinin etkile­şimlerinden yararlanılarak oluşturulan yağ-protein diyeti uygulanmalıdır. Bu di­yet zararlı ve katkı maddeleri içeren gıdalar yerine besleyici öğelerden ve esansiyel yağ asitlerinden zengin bir beslenme şeklidir. Esansiyel yağ asitleri vücutta sen­tezlenemez ve besinlerle alınması gerekir. Böylece rafine gıdalar, rafine şeker ve beyaz un beslenmeden tamamen çıkarılır.

Sağlıklı beslenmeye ek olarak sağlıklı yaşam tarzına da önem vermelisiniz. Açık havada düzenli egzersiz, yeterince dinlenme ve stresin azaltılması sağlıklı yaşam için olmazsa olmazlardandır. Bütün bunlar diyabet, depresyon, kardiyovasküler hastalıklar, demans ve Parkinson hastalığı gibi enflamatuar süreçlerden kaynakla­nan günümüz hastalıklarını önlemek için gereklidir.

Antienflamatuar Diyetin Kuralları

  • Kırmızı et ve sosis gibi işlenmiş ürünlerin tüketimini azaltarak omega-6 alımını sınırlandırın.
  • Vejetaryen diyet önceliğiniz olmalıdır.
  • Paketli ürünleri, şeker ve beyaz un içeren gıdaları azaltın.
  • Bitkisel omega-3 içeren yağları tercih edin.
  • Basit karbonhidrat tüketimini azaltarak fazla kilolarınızı verin.
  • Bol miktarda lifli gıda tüketin.
  • Tatlı ihtiyacınızı taze meyve ve belli ölçüde baldan karşılayın.
  • İhtiyacın artması durumunda NADH, Q 10, yosun yağından elde edilen EPA ve DHA içeren kapsüller kullanın.
  • Antioksidan, mineral, eser element içerdiklerinden taze meyve-sebzeleri dengeli ve dönüşümlü olarak tüketin.
  • Besin öğesi kayıplarını en aza indirmek için buharda pişirme yöntemle­rini kullanın.
  • Kafein ve alkol gibi zararlı maddeleri sınırlandırın, nikotinden mümkün olduğunca kaçının.
  • Sağlıklı bir yaşam için temiz havada haftada en az 3 kez ve 20 dakika ola­cak şekilde düzenli egzersiz yapın.
  • Yeterince dinlenin ve günlük 7-8 saat uyuyun.

Pozitif Beslenme Alışkanlıkları Kazanın

  • Günde en az 400 gram olabildiğince çeşitli organik sebze yemelisiniz.
  • Sofranızda mutlaka brüksellahanası ve beyaz lahana bulunsun.
  • Karnabahar, brokoli, soğan, sarımsak, yeşil fasulye, bezelye, ıspanak, havuç, patates, avokado, biber, domates gibi sebzeler mikrobesinler olan vita­min-mineral bakımından zengindir. Renkli besinler her zaman antienflamatuar özelliğe sahiptir. Bu besinler günlük diyetinizin en az yarısını oluşturmalıdır.
  • Kabukları ile birlikte tüketilen organik limonlar en etkili besinlerden biri­dir. Vasküler birikintilerinin yok olmasını, kanserin önlenmesini, enflamasyonun yavaşlatılmasını sağlar ve Alzheimer plaklarının ilerlemesini önler.
  • Buğday ve buğday ürünleri vücut tarafından çok fazla tolere edilemez. Buğday beslenmeden çıkarıldığında birçok kronik rahatsızlık ortadan kaybolur.
  • Günlük omega-3 ihtiyacını karşılamak için her gün 1 yemek kaşığı keten­tohumu yağı veya 2-3 yemek kaşığı ketentohumu tüketin.
  • Zerdeçal, karabiber, zencefil gibi baharatları kullanın.
  • Haftada 2-3 kez yağlı balık yiyin. Yeterli gelmediği durumlarda ağır metal içermeyen balıkyağıyla takviye edin.
  • Smoothielerle sebze tüketiminizi çeşitlendirin.

Negatif Beslenme Alışkanlıklarından Kaçının

Mısır tohumu yağı, ayçiçeği yağı ve içeriği belirtilmeyen bitkisel yağlar enfla­masyonu tetikleyen omega-6 içerir.

Şeker tüketimini mümkün olduğunca azaltın. Tatlılar, çikolatalar, limonata, hazır meyve suları ve beyaz ekmek şeker içerir. Kan şekeri yüksekliği ve insülin di­renci enflamasyon oluşumunu ve kolesterol seviyesini artırır, karaciğer yağlanma­sına ve birçok tipik “yaşa bağlı hastalığa” yol açar. Bununla birlikte kişinin şekeri tamamen hayatından çıkarması gerekmez. Örneğin, kakao enflamasyonu önledi­ğinden günlük olarak %70 veya daha fazla kakao içeriğine sahip bitter çikolatanın tadını çıkarabilirsiniz.

Fast food ve hazır yemeklerden kaçının. Günümüz beslenme alışkanlıkları­nın en kötü yanı işlenmiş besinlerde mikrobesinlerin ve antienflamatuarların az olmasıdır.

Alkol, karaciğerde enflamasyona neden olur. Alkol tüketimini sınırlandırın.

Kırmızı et enflamasyonu tetikler, balık enflamasyonu önler, kümes hayvanları ise enflamasyon açısından nötrdür. Kırmızı et enflasmasyonu tetikleyen yağ asit­lerini içerir. Fabrikasyon ürünü olan ve gıda sanayiinde elde edilen etin glifosat (yabancı otların öldürülmesi için kullanılan ilacın temel maddesi) içeriği yüksek­tir. Kırmızı et yemek istiyorsanız organik olanlarını tercih edin.

Süt tüketimi erişkinlerde asiditeye yol açtığı için enflamasyonu artırır. Büyüme çağındaki çocuklarda ise mümkünse hazır sütler yerine ot veya samanla beslenen ineklerden veya keçilerden elde edilen organik süt tüketin.

Buğdayı birçok kişi sindiremez. Eğer siz de glüten intoleransınız olduğundan şüpheleniyorsanız bir süre buğday tüketmemelisiniz. Alternatif olarak karabuğ­day, kinoa, baklagil unlarını tercih edebilir, bunlardan ekmek yapabilirsiniz. Eğer çölyak hastalığı şüphesi varsa mutlaka bir doktora başvurulmalıdır, aksi takdirde ciddi hastalıklar ortaya çıkabilir.

Sonuç olarak: Kronik enflamatuar süreçler hastalıkları tetikler!

Günümüz hastalıklarının çoğu enflamasyondan kaynaklandığından enflamas­yon önleyici bir diyet ve yaşam tarzı sağlık açısından önemlidir.

Bu konuda ve benzer konularda daha fazla bilgi edinmek için “Antienflamatuar Beslenme Rehberi’’ kitabımdan faydalanabilirsiniz.

Hüseyin Nazlıkul

Odatv.com