Sağlıklı çayın formülü… En az 1 saat olmalı

Dr. Hüseyin Nazlıkul yazdı...

Siyah çay, lezzetli bir içecek olmasının yanı sıra bilim insanları son yıllarda çayın tedavi edici potansiyelini tekrar keşfetmiştir. Çay, sebze ve meyvelerde de bulunan flavonoidler bakımından zengin bir içecek olması sebebi ile başta kalp damar hastalıkları, felç, yüksek tansiyon, mide ve bağırsak kanseri başta olmak üzere bazı kanser türlerine, viral ve enflamatuar hastalıklara karşı koruyucu ve kemik yoğunluğunu düzenleyici etkileri yapılan araştırmalarla gösterilmiştir. Ancak çayın bu etkilerinin ortaya çıkabilmesi için çayın beyaz şeker ya da yapay tatlandırıcılarla karışmaması gerekir.

Bilimsel çalışmalar siyah çay ve yeşil çay etken maddelerinin hastalıklara karşı korumada benzer etkiler gösterdiğini belirtmektedir. Gerek yeşil çayın gerekse siyah çayın hazırlanması ile ilgili tüm dünyada kabul edilen ortak bir yöntem yoktur. Japonya’da yeşil çayın 2-3 dakika demlenmesi, İngiltere’de siyah çaya belirli oranda süt eklenmesi yaygınken, Türkiye’de siyah çayın daha yoğun bir şekilde demlenerek içimi tercih edilmektedir. Çayın hazırlanma yöntemi içerdiği antioksidan gücüne de etki etmektedir.

TAZEYKEN İÇİLMELİ

Çayın faydalarını artırmak için demleme çay olması önemlidir. Çay demlenmeden önce soğuk sudan geçirilerek yıkanmalıdır. Altındaki su kaynarken demlikteki yıkanmış çaya çok az su dökülmelidir ki buhar ve ısı ile demlenmeye hazır hale gelsin. Kaynamış olan su ile demlenen çay, demlenme süresinin sonunda taze iken içilmelidir. İçine katkı maddesi karıştırılmamalı (karbonat vb.), şekersiz içilmeli, beklemiş çay ya da soğuduktan sonra kaynatılan çay tüketilmemelidir.

Demir düzeyi düşük olan kişiler özellikle gebe, çocuk ve ergenler yemeklerle birlikte çay tüketmekten kaçınmalıdır. Yemekler ile çay arasında en az 1 saat fark olması, çayın demir emilimi üzerindeki olumsuz etkilerini en aza indirmekte ve hatta ortadan kaldırabilmektedir. Günde 3-4 fincan çay tüketilmesinin sağlık üzerine olumsuz bir etki oluşturmayacağı, hatta kronik hastalık risklerinin azaltılmasına ve zindelik vermeye yardımcı olduğu kabul edilir.

4 FİNCAN ÇAYIN YARARI...

Yeşil çay, Latince adı ile Camilla Sinensis bitkisinden elde edilir. Siyah ve yeşil çayın aralarındaki fark işleme tekniklerinden kaynaklanır. Siyah çaya göre daha az işlem görmüş olan yeşil çay, oksidasyona maruz kalmadığı için rengini kaybetmez. Aromatik ve taze bir tada sahip olan yeşil çay, toplandıktan sonra hızla kurutulmasından dolayı içerdiği polifenoller daha az kayba uğrar, siyah çaya göre daha az kafein içerir ve yüksek antioksidan kaynağıdır. Bu sebeple bağışıklık sistemini destekleyici özelliğe sahiptir. Günde 4 fincan yeşil çay tüketimi ile mide, kolon, meme, sindirim sistemi kanseri riskinde azalma sağladığı gözlenmiştir.

Yeşil çay, iştahı azaltması, toksinleri vücuttan uzaklaştırması ve metabolizmayı hızlandırması etkileri ile zayıflama programlarında sıkça kullanılır. American Journal of Clinical Nutrition dergisinin 2005 Ocak ayı sayısında yer alan bir çalışmada yeşil çayın kanda LDL kolesterolü seviyesini azalttığı ispatlanmıştır. Lezzetli ve sağlıkla bir yeşil çay içimi için 85 derece sıcaklıkta olan suda 3-5 dakika arası demleyerek içmelisiniz.

Bu konuda ve benzer konularda daha fazla bilgi edinmek için “Güzel, Mutlu ve Sağlıklı’’ kitabımdan faydalanabilirsiniz.

Hüseyin Nazlıkul

Odatv.com