Uyandıktan sonra asla tekrar uyumayın
Dr. Hüseyin Nazlıkul yazdı...31-01-2021
Bazıları başını yastığa koyar koymaz uykuya daldığı halde, bazıları gün içinde yaşadıklarını ve ertesi gün karşılaşacakları problemleri düşünmeye başlayıp uykuya ancak sıkıntılı saatler sonrasında, güçlükle dalabilirler. Uykuya dalmak için geçen sürenin uzunluğu ve bu sıradaki sıkıntı düzeyi kaliteli bir uyku uyumayı etkileyen en önemli faktörlerdendir.
Uykumuzdan dinlenmiş uyanmamızı sağlayan ikinci bir faktör ise gece uyanma sayısıdır. Yapılan araştırmalarda görülmüştür ki, gece boyunca kısa veya uzun süreli uyanıklık yaşayanlar, devamlılığı bozulmuş “fragmante” uykuyla yetinmek zorunda kalırlar. Böyle durumlarda uyku asla tatminkâr olmaz.
KALİTELİ UYKU GENÇLEŞTİRİR
Sağlıklı yaşam ve anti-aging kapsamında yapılan pek çok çalışma göstermiştir ki, düzenli ve kaliteli uyku son derece önemlidir. Daha önce de belirttiğim gibi melatonin ve büyüme hormonu olan somatotropin en fazla uyku esnasında salgılanır. Bu iki hormonun gençlik hormonları olarak adlandırılmaları boşuna değildir. Ancak önemli olan, bu gençlik iksiri hormonları dışarıdan tablet şeklinde almaktan ziyade uyku ile salgılanmalarını sağlamaktır..
YAŞLILAR BU KEZ YANILIYOR!
Yaşlı insanların genellikle uykusuzluktan yakındıklarını ve sabahın erken saatlerinde uyanmaktan şikâyet ettiklerini sık sık duyarız. Sanılanın aksine yaşlandıkça ihtiyaç duyulan uyku azalmaz. Bilimsel verilere göre yaşlıların uyku süreleri erişkin dönemlerinden çok da farklı değildir. Kısalan sadece, bir kerede uyudukları süredir. Sıklıkla gözlemlediğimiz üzere yaşlılar gün içinde aralıklı olarak uyumakta veya uyuyakalmaktadırlar. İşin doğrusu, uyku sürelerini kısa gündüz uykuları ile telafi etmektedirler.
YEMEKLERDEN SONRA BASTIRILAN UYKUNUN DA BİR AÇIKLAMASI VAR…
Yemekle birlikte mideye ve bağırsaklara bol miktarda yabancı protein, mantar ve mikrop girer. İşte böyle bir ortamda savunma sistemimizi korumak adına kısa bir öğlen uykusu uyumakta fayda vardır. Ancak unutmamak gerekir ki, hücre yenilenmesi ve hormonal reaksiyonlar sadece geceleri meydana gelir. Yani öğle uykusu, güzellik uykusu değildir, bir savunma sanatıdır! Gerçek güzellik uykusu, gece uyunan uykudur. Çünkü beynimizin salgıladığı melatonin hormonu hava karardıktan sonra ve gözümüzün ışık almadığı ortamda üretilir. Cildin yenilenme işlemini bu hormon başlatır.
UYANDIKTAN SONRA ASLA TEKRAR UYUMAYIN!
Uykunun sağlıklı ve dinlendirici olabilmesi için mutlaka sabah erken kalkılmalıdır. Araştırmalar sabah uyandıktan sonra tekrar uyumanın gece boyunca yapılan tüm tamiratı tahrip ettiğini göstermiştir.
Daha önce de belirttiğim gibi en büyük hatamız uyku dalgası geldiğinde uyanık olmak, uyanıklık dalgası geldiğinde uyuyor olmaktır. Çünkü biz ne yaparsak yapalım beyin sadece otonom sinir sistemi tarafından programlandığı dalgaya göre çalışır. Güneşin ilk ışıklarını alan vücut melatonin hormonu salgılamasını durdurur ve bu hormon biyolojik saatimizi belirler. Biyolojik saatimizin ise kendi kuralları vardır.
Sabah uyandıktan sonra tekrar uyuma isteği alışkanlıktan başka bir şey değildir. Bu alışkanlığı yenen kişi en fazla 10 gün içinde kendinde büyük bir dinçlik gözlemler. Üstelik bunu herkes kolaylıkla deneyimleyebilir. Yapmanız gereken sadece gece 23.00’te uyuyup, sabah 05.30’da kalkmak ve tekrar uyuma isteğinize direnmektir. Alışkanlıklarınızdan ötürü kendinizi en fazla birkaç saat yorgun hisseder, günün ilerleyen saatlerinde ise oldukça dinç ve güçlü olursunuz. Bunun tersi de mümkündür. Gece 23.00’te uyuyup, tüm uyanma isteğinize rağmen saat 10.00’a kadar yatakta kalırsanız, bu defa da akşama kadar kendinizi hafif sarhoş ve dalgın hissedersiniz. Dikkatinizi toplamanız güçleşir, fiziksel gücünüz azalır, hatta akşama doğru başınız ağrır. Geç uyanmanın zihnimizde ve bedenimizde tahribata neden olduğu bilimsel araştırmalarla kesin olarak tespit edilmiştir.
Aslında hepimiz kuşlar gibi erken kalkan hayvanlardaki dinçliğe ve canlılığa şahit olmuşuzdur. Daha güneş doğmadan uyanırlar ve cıvıldamaya başlarlar. Biyolojik olarak en canlı oldukları zaman dilimini yaşamaktadırlar. Bunu evcil kedilerde de gözlemleyebilirsiniz, çok erken uyanıp miyavlamaya başlarlar. Tıpkı hayvanlar gibi insan da erken uyanmaya programlanmıştır. Bunu çocuk yetiştirenler, gayet iyi bilir…
Bu konuda ve benzer konularda daha fazla bilgi edinmek için “Uykunun Sihirli Gücü” kitabımdan faydalanabilirsiniz.
Hüseyin Nazlıkul
Odatv.com