Yeme kültürümüzdeki hatalar... Hangi gıdalar dikkatli tüketilmeli

Prof. Dr. Hüseyin Nazlıkul yazdı...

Yeme içme kültürümüzün miktarla ilgili yönlerinde de büyük hatalar vardır. Örneğin, insana bedensel ve ruhsal rahatlığı sağlayacak olan tarz, “günde TEK öğün yemek” ve haftada bir gün oruç tutmaktır. Hele bu öğünde de tahıl ürünlerinin (besleyici gıdaların) yanında mevsime uygun taze sebze ve meyvelere (tasfiye edici besinlere) yer verilirse ve margarinden uzak durulup yemeklerde sıvı yağ, özellikle de zeytinyağı kullanılırsa, mükemmel bir sağlığa ulaşılabilir.

Gelin şimdi hangi gıdaların iyi tolere edilebildiği, hangi gıdaların dikkatli tüketilmesi gerektiği ve gıdaların doğru hazırlanma tekniklerini inceleyelim.

Genellikle iyi tolere edilenler:

-Körpe ve taze sebzeler

-Yapraklı sebzelerden yapılan salatalar

-Gevrekli veya dövülmüş tahıllı lapalar tarzında hafif tam tahıllı ürünler

-Tatlandırılmamış hazır müsli

-Doğal pirinç, darı, amarant, kinoa

-Patates

-Yumurta, quark, yağsız balık, kümes hayvanları, dana eti

-Meyve; mümkün olduğunca olgun ve asitsiz, mümkün olduğunca posa bırakmayan türden; örneğin kavun, muz

-Bal, küçük miktarda meyve ve meyve ezmesi

-Az miktarda soğuk sıkma yağlar, sertleştirilmemiş hindistan cevizi yağı ve palmiye yağı, tereyağı, krema, fındık ezmesi

-Su, çay ( kırmızı çalı, bitki çayı, açık siyah çay), kahve, seyreltilmiş meyve ve sebze suyu

Dikkatli tüketilmesi gerekenler:

-Yağda pişirilmiş, kızartılmış, tavada pişirilmiş yemekler, sertleştirilmiş yağlar

-Füme et çeşitleri

-Yağlı et ve balık

-Balık konservesi ve marine edilmiş ürünler

-Yağlı veya keskin peynir çeşitleri

-Ham meyve, asitten zengin meyve suları

-Erik, kiraz, kabuklu meyveler,

-Yufkalı hamur işleri

-Hububatlar, mantar, kırmızıbiber, pırasa, soğan

-Kaba tahıllı ekmek, taze ekmek ve tam tahıl çekirdekleri

-Şekerlemeler ve tatlandırıcılar (xylit, sorbit, mannitol) ile yapılmış yiyecekler

-Çekirdek kahve (uyarıcı ve kafeinsiz olarak hazırlanmış)

-Asitli içecekler ve alkol

DOĞRU HAZIRLAMA ÖNEM TAŞIR

Vitaminler genellikle sıcağa ve ışığa duyarlıdırlar. Suda eriyen vitaminler, mineraller ve oligoelementler de pişirme ya da yıkama suyu ile kolaylıkla atılabilirler. Besin maddelerini koruyan bir hazırlama yöntemi sayesinde, kolay sindirilen yiyeceklerin içinde bulunan bu besinlerin büyük kısmı korunabilir.

-Yemekleri yemek zamanından hemen önce hazırlayın.

-Yiyecekleri akan su altında yıkayın.

-Sebzeleri çok küçük doğramayın.

-Sebzeleri kısa süreli olarak kapalı kapak altında diri kalacak şekilde ve az su ile pişirin

-Sebzelerin pişirme suyunu tekrar kullanın(ıspanak hariç)

-Pişirilmiş sebzelerin değerini ince doğranmış çiğ sebzelerle artırın.

-Kızartmaların yağını kağıt havlu ile çektirin.

-Patatesleri kabuğu ile pişirin.

-Pirinç veya kinoayı sularının atılmasını gerektirmeyecek şekilde iki katı kadar su ile pişirin (değerli mineraller içerir).

-Et veya balığı yağsız olarak buharda pişirin; hiç kızartmayın veya çok az kızartın.

-Çırpılmış yumurta veya omleti su banyosuna yerleştirin. Omlet pişirirken 5 gr tereyağ ilavesi yeterlidir.

-Yiyeceklerinizi bol miktarda taze veya derin dondurulmuş bitkilerle tatlandırın, tuzu az kullanın.

Bu konuda daha kapsamlı bilgi için “Hayatı Keşet ve Güzel, Mutlu ve Sağlıklı” adlı kitabımı okumanızı tavsiye ederim.

Hüseyin Nazlıkul

Odatv.com