Yorgunlukla mücadelede hangi besinler tüketilmeli

Dr. Hüseyin Nazlıkul yazdı

NADH Koenzim 1: Özellikle depresyon ile birlikte olan yorgunluk olguların­da iyi sonuç alınan doğal bir destektir.

Koenzim-Q10: Uygun dozlarda hücrenin enerji üretim merkezleri olan mito­kondrilerdeki enerji üretimini artırarak yorgunluğu azaltır.

Demir: Hücreye oksijen sağlar; fındık, bakliyat, maydanoz, et, tam tahıllar, buğday ruşeymi

Magnezyum: Enerji üretimi ve yenilenmesi için önemlidir; ayçiçeği tohumu ve filizi, fasulye, yulaf gevreği, buğday kepeği

Potasyum: Kas ve sinir fonksiyonlarını destekler; balık, et, ıspanak, muz, ka­yısı, mantar

Krom: Karbonhidrat metabolizmasının uyarılması; meyve ve sebzeler, maya, tam tahıllar, brokoli, patates, yeşil fasulye

İyot: Eksiklik durumunda kronik yorgunluk oluşabilir; balık, ıspanak

C Vitamini: Böbreküstü bezini destekler, bağışıklığı güçlendirir ve doku iyi­leşmesini artırır. Yorgunluğa karşı mükemmel bir vitamindir. Bağışıklık sistemini uyarır ve stresi azaltır; turunçgiller, yeşil yapraklı sebzeler, maydanoz, biber, çilek, brokoli, kivi gibi besinlerde bolca bulunur.

B vitaminleri: Sinir sisteminin işlevlerini destekler ve çeşitli metabolik süreç­lerde önemli bir işleve sahiptir.

Özellikle uygun olanlar:

  1. B1: Glikozu parçalayarak enerji üretiminde önemli rol oynar; siyah fa­sulye, mercimek, kuşkonmaz, tam tahıllı gevrekler, karaciğer, yumurta sarısı B1 kaynağıdır.
  2. B5: Karbonhidrat ve yağların enerjiye dönüştürülmesinde önemlidir; mantar, brokoli, karnabahar, kuşkonmaz, yoğurt B5 kaynağıdır.
  3. B12: Şeker, yağ ve proteinlerin metabolizmasında rol oynar, hücrelerdeki enerji alışverişini destekler, bağışıklık sistemini destekler ve kan hücrelerinin üre­timini artırır; balık, et, yumurta, süt ve süt ürünleri B12 kaynağıdır.

Muz: Folik asit, potasyum ve B6 vitamini bakımından son derece zengin bir meyvedir. Potasyum krampları önler. Adet sancılarını gidermeye birebirdir.

Nar: Vücudu kuvvetlendirir. İshali keser. Burun poliplerine faydalıdır. Şeritle­ri düşürür. Kalbi kuvvetlendirir. Mide ve bağırsak hastalığı olanlar, küçük çocuk­lar ve hamileler fazla yememelidir.

Ginseng: Glikozitler (panaksozidler), saponinler, D grubu vitaminler ve hor­mona benzer maddeler içermektedir. Kalp kuvvetlendirici ve yorgunluğu giderici özellikleri vardır. 2000 yıldan beri Çin’de cinsel yetmezliğe karşı kullanılmaktadır. Bağışıklık sistemini artırıcı özelliğe sahiptir.

Brokoli: Kansere karşı koruyan ve ömrü uzatan müthiş bir sebzedir. Çok mik­tarda kalsiyum içerdiği için kemik erimesine karşı birebirdir. Mineral ve demir eksikliğini gideren brokoli vitamin deposudur. Kadınlarda meme kanserini önler.

Domates: Kanserden koruyucu, zihinsel ve bedensel yaşlanmayı yavaşlatıcı özelliğe sahiptir. C ve E vitamini içerir. Domates zengin bir potasyum kaynağıdır ve çok az miktarda tuz içerir. Yüksek kan basıncını düşürmeye yardımcı olur ve vücudun su tutmasını engeller.

Ginkgo Biloba: Dolaşımı düzenler ve beyinle ilgili sorunlar için kullanılmak­tadır. Bunama ve depresyon tedavisinde destekleyici olarak verilir. Periferik dola­şım yetersizliğinde faydalıdır.

Kuşburnu: Çok yoğun vitamin içeriğiyle gözlerin dostudur. Vücuda dirilik sağlar. C vitamininden zengindir. İyi bir raşitizm ilacı, etkin bir kan temizleyicisi­dir. Raşitizm, bağırsak kurtları, sindirim sistemi hastalıkları, hemoroit, romatiz­ma tedavilerinde ve kanın temizlenmesinde etkilidir.

Lahana: Kansere karşı etkili olduğu bilinen sebzelerin başında gelir. Bol miktarda B, C, E vitamini ve potasyum içerir. Özellikle meme ve rahim kanserine karşı etkilidir.

Meyankökü: Meyankökü ekstrelerinin yorgunluk desteği olarak kullanımı çok eskidir. Böbreküstü bezini destekler. Hipertansiyon sorunu olanların dikkatle kul­lanmaları gerekir.

Sarı kantaron (Hypericum perforatum): Sinir sistemini besleyerek kuvvet­lendirmesi sayesinde depresyonla mücadelede bütün dünyada çok yaygın olarak kullanılır. Bağırsak spazmları, kabızlık, bağırsak kurtları, cilt yaraları, yanık, dep­resyon, uyku bozukluğu, virüs kaynaklı enfeksiyonlar sarı kantaronun tedavide etkili olduğu durumlardır.

Echinacea ve Astragalus: Uzun süreli yorgunluk sorunu olanlarda özellikle bağışıklık sistemi sorunlarının eşlik ettiği gözlenirse bu iki bitkisel destekten ya­rarlanılabilir.

Yoğurt: Bağırsak bakterileri sindirim sisteminin düzenli çalışması açısından önemlidir. Bu bakteriler, enfeksiyonların ve kullanılan antibiyotiklerin saldırısına uğrayabilir. Bu da sindirim sistemini harap eder. Yoğurt azalan bakteri miktarı­nı normal seviyesine getirmede ve enfeksiyonları hem önleyip mücadele etmede önemlidir. Bağışıklık sistemini de canlandırır.

Soğan ve sarmısak: Yüksek tansiyon ve kalp hastalığı riskini azaltır. Soğan, mide kanserine, sarmısak da bağırsak kanserine yakalanma riskini azaltır. Sar­mısağın mayasında bulunan maddeler, hücrelerin zarar görmesini önleyerek vü­cudu erken yaşlanmaya karşı korur. Antibiyotik ve nefes darlığını gideren bile­şimler içeren sarmısak, bağışıklık sistemini de kuvvetlendirir. Önemli miktarda germanyum içerir. Bu element antibiyotik etkilidir, vücudun bağışıklık sistemini destekler ve fiziksel dayanıklılığı artırır. Ayrıca sarmısak kan basıncını düzenler ve kolesterolü düşürür.

Su: Vücudumuzun 2/3’ü sudan oluşur. Dehidrasyonun ilk belirtisi, özellikle spor yaparken fiziksel performansın azalması ile birlikte yorgunluktur. Bol bol su içerek yorgunluğunuzu azaltabilirsiniz.

Kompleks karbonhidratlar: Kaslar, beyin ve sinir sistemi için ana enerji kay­nağıdır. Ayrıca birçok önemli mineral ve eser element içerirler; kepekli ekmek, kepekli makarna, kepekli tahıllar, patates, baklagiller.

Bu konuda ve benzer konularda daha fazla bilgi edinmek için “Antienflamatuar Beslenme Rehberi’’ kitabımdan faydalanabilirsiniz.

Hüseyin Nazlıkul

Odatv.com